Khám phá luật chơi cầu lông và cách tính điểm

Khám phá luật chơi cầu lông và cách tính điểm

1. Cầu lông là gì?

Cầu lông là một trong những môn thể thao phổ biến và dễ tiếp cận nhất hiện nay, phù hợp với mọi lứa tuổi và giới tính, từ trẻ em, người lớn đến người cao tuổi. Tùy vào mục đích chơi phong trào, giải trí hay thi đấu chuyên nghiệp, mỗi người sẽ có cách đầu tư và tiếp cận khác nhau. 

Để tận hưởng trọn vẹn môn thể thao này, bên cạnh việc chọn cho mình cây vợt phù hợp và các phụ kiện cần thiết, người chơi cũng nên nắm vững luật thi đấu và cách tính điểm cơ bản.

Để tận hưởng trọn vẹn môn cầu lông bạn nên nắm rõ những luật chơi cơ bản

2. Kích thước tiêu chuẩn của sân cầu lông

Trong thi đấu cầu lông, có hai nội dung chính là đánh đơn và đánh đôi. Do đó, Liên đoàn Cầu lông Thế giới (BWF) đã quy định kích thước sân thi đấu tiêu chuẩn phù hợp cho từng thể thức:

Kích thước sân cầu lông đánh đơn	Theo quy định của BWF, sân cầu lông đánh đơn có kích thước như sau: Chiều dài: 13,4 mét Chiều rộng: 5,18 mét Đường chéo sân: 14,3 mét
Kích thước sân cầu lông đánh đôi:	Sân dành cho nội dung đánh đôi sẽ có phần rộng hơn để đáp ứng đặc thù thi đấu: Chiều dài: 13,4 mét Chiều rộng: 6,1 mét Đường chéo sân: 14,7 mét
Quy định về lưới cầu lông tiêu chuẩn:	Dù thi đấu đơn hay đôi, lưới cầu lông đều phải đáp ứng các thông số chuẩn như sau: Chiều cao cột lưới: 1,55 mét tính từ mặt sân Vị trí đặt cột lưới: Luôn được đặt đúng trên đường biên dọc ngoài của sân đánh đôi
Thông số kỹ thuật của lưới cầu lông:	Chiều rộng lưới: 760 mm Chiều dài lưới: Tối thiểu 6,1 mét Viền trên: Có băng trắng rộng 75 mm Chiều cao treo lưới: 1,55 mét tại hai đầu cột 1,524 mét tại điểm giữa sân

Quy định về kích thước sân cầu lông nhằm đảm bảo tính công bằng và chuyên nghiệp trong thi đấu

3. Cách tính điểm khi chơi cầu lông

Để chơi cầu lông hiệu quả và theo dõi trận đấu một cách trọn vẹn, bạn cần nắm rõ các quy tắc tính điểm cơ bản sau:

3.1. Thể thức trận đấu

Một trận đấu cầu lông thông thường sẽ diễn ra theo thể thức 3 ván thắng 2. Điều này có nghĩa là đội hoặc người chơi nào giành chiến thắng 2 ván trước sẽ là người chiến thắng chung cuộc của trận đấu. Thể thức này đảm bảo tính công bằng và kịch tính cho mỗi cuộc đối đầu.

Mỗi trận cầu lông sẽ kết thúc khi một bên đạt được 21 điểm trước. Tuy nhiên, để thắng ván, bạn phải hơn đối thủ ít nhất 2 điểm. Cầu lông sử dụng hệ thống tính điểm Rally Point, có nghĩa là mỗi lần cầu được đánh qua lại (rally), bên nào thắng pha cầu đó sẽ ghi được 1 điểm, bất kể bên nào là người giao cầu. 

Mỗi trận cầu lông sẽ kết thúc khi một bên đạt được 21 điểm

Trong trường hợp tỷ số hòa, có hai quy tắc quan trọng cần nhớ:

• Khi tỷ số hoà 20 - 20, ván đấu sẽ tiếp tục cho đến khi một bên dẫn trước đối thủ 2 điểm cách biệt, ví dụ như 22 - 20, 23 - 21…
• Khi tỷ số hoà  29 - 29, bên nào ghi được điểm thứ 30 trước sẽ giành chiến thắng ván đấu đó, không cần phải có cách biệt 2 điểm.

3.2. Cách ghi điểm

Một điểm được ghi sau mỗi pha cầu (rally) và được cộng cho bên thắng pha cầu đó. Dưới đây là các tình huống cụ thể:

• Cầu chạm sân đối thủ: Khi bạn đánh cầu và nó chạm vào mặt sân trong phần sân của đối thủ, bạn sẽ ghi được một điểm.
• Đối thủ đánh cầu ra ngoài: Nếu đối thủ của bạn đánh cầu và nó rơi ra ngoài các đường biên của sân, bạn sẽ ghi được điểm.
• Đối thủ đánh cầu không qua lưới: Nếu đối thủ đánh cầu nhưng cầu không bay qua lưới mà rơi xuống phần sân của họ, bạn sẽ ghi được điểm.
• Đối thủ chạm vào lưới: Khi đối thủ dùng vợt chạm vào lưới trong khi cầu đang trong cuộc, bạn sẽ được ghi điểm.
• Đối thủ đánh cầu hai lần: Một người chơi không được đánh cầu hai lần liên tiếp. Nếu xảy ra, bạn sẽ được cộng điểm.
• Đối thủ phạm lỗi giao cầu: Nếu đối thủ giao cầu sai luật (ví dụ: giao cầu quá cao, không đứng đúng vị trí), bạn sẽ được ghi điểm.

Điểm cầu lông được ghi khi nào đối thủ không thể trả cầu hợp lệ hoặc mắc lỗi

3.3. Quy định về quyền giao cầu và đổi sân

Về quyền giao cầu, bên thắng ván đấu đầu tiên sẽ là bên có quyền đổi sân giao cầu trước ở ván tiếp theo. Quy tắc đổi sân cũng rất rõ ràng: 

• Sau khi kết thúc ván thứ nhất, hai bên sẽ đổi sân. 
• Nếu trận đấu cần đến ván thứ ba (khi tỷ số đang là 1-1), hai bên cũng sẽ đổi sân sau khi kết thúc ván thứ hai. 
• Đặc biệt, trong ván thứ ba, khi một bên đạt được 11 điểm trước, hai bên sẽ đổi sân một lần nữa để đảm bảo công bằng về điều kiện thi đấu.

4. Luật chơi cầu lông đơn

4.1. Quy định về giao cầu và nhận cầu

Trong cầu lông đơn, vị trí đứng khi giao cầu được xác định theo điểm số hiện tại của người giao. Nếu người giao có điểm chẵn (0, 2, 4…), họ sẽ đứng bên phải phần sân mình, còn nếu có điểm lẻ (1, 3, 5…) người giao cầu sẽ đứng bên trái.

Người nhận cầu phải đứng chéo sân so với người giao. Cả hai người chơi cần chú ý không đứng chạm vào vạch biên khi giao – nhận cầu để tránh phạm lỗi.

Người nhận cầu phải đứng chéo sân so với người giao

4.2. Quy định về phát cầu

Phát cầu đúng kỹ thuật là yếu tố then chốt trong thi đấu. Dưới đây là những quy định quan trọng:

• Tay cầm cầu phải thấp hơn thắt lưng, mặt vợt không cao hơn lưới khi tiếp xúc cầu.
• Không được tung cầu lên rồi đánh, đây là lỗi nghiêm trọng và sẽ bị mất điểm.
• Nếu kéo vợt nhưng không phát cầu ngay, trọng tài có thể tính là trì hoãn và xử thua điểm.
• Người phát và người nhận cầu phải có ít nhất một phần bàn chân chạm đất, không được nhảy lên khi giao cầu.
• Cầu phải rơi đúng ô quy định của người nhận, nếu không sẽ bị xử thua điểm.

4.3. Quy định đổi sân trong thi đấu đơn

Việc đổi sân được thực hiện để đảm bảo công bằng, đặc biệt trong điều kiện thi đấu trong nhà có ảnh hưởng ánh sáng hoặc gió.

Sau khi kết thúc hiệp 1, hai bên đổi sân. Nếu tỉ số sau 2 hiệp là hòa 1–1, sẽ thi đấu hiệp 3 và đổi sân khi một bên đạt 11 điểm. Mỗi lần đổi sân đều có thời gian nghỉ ngắn theo quy định của BWF.

4.4. Một số lỗi phổ biến trong cầu lông đơn

Theo quy chuẩn của BWF, nếu người chơi phạm lỗi, đối phương sẽ giành điểm và quyền giao cầu. Một số lỗi thường gặp bao gồm:

• Phát cầu chạm lưới, hoặc không qua lưới
• Cầu rơi ngoài sân, hoặc chạm vào người/quần áo
• Đánh rơi cầu khi phát
• Đánh cầu chui dưới lưới
• Chạm cầu hai lần liên tiếp

Việc tuân thủ đúng luật sẽ giúp người chơi thi đấu tốt hơn

5. Luật chơi cầu lông đôi

5.1. Quy định về phát cầu và chọn sân

Trong các trận đấu cầu lông, bao gồm cả thi đấu chuyên nghiệp và giải trí, quyền phát cầu và chọn sân được quyết định thông qua phương pháp tung đồng xu. Trọng tài sẽ thực hiện việc này để đảm bảo tính công bằng và ngẫu nhiên.

Sau khi tung đồng xu, trọng tài sẽ quyết định đội nào sẽ có quyền phát cầu đầu tiên và đội nào sẽ được chọn sân. Đội thắng trong lượt tung đồng xu sẽ có quyền phát cầu và chọn sân thi đấu. Quyền này sẽ được duy trì cho đến khi đội đó thua một lượt đánh. Sau đó, quyền phát cầu sẽ chuyển cho đội thắng lượt đánh đó.

5.2. Quy định về giao cầu

Khi giao cầu, người giao phải đảm bảo cầu rơi vào ô nhận cầu của đối phương, và người nhận cầu sẽ đứng ở vị trí chéo so với người giao cầu. Trong suốt quá trình này, cả người giao và người nhận cầu phải chú ý không đứng chạm vào vạch biên của sân để tránh vi phạm luật.

Giao cầu trong cầu lông đôi có một số quy định phức tạp hơn so với thi đấu đơn vì mỗi đội có hai người giao cầu. Quy định khi giao cầu trong cầu lông đôi được chia như sau:

• Khi trận đấu bắt đầu, người giao cầu đầu tiên sẽ đứng ở bên phải phần sân của mình và giao cầu chéo sân qua phần sân đối diện bên phải của người nhận cầu. 
• Sau khi ghi được điểm, người giao cầu sẽ đổi vị trí. 
• Nếu người phát cầu ghi điểm lẻ (1, 3, 5...), họ sẽ đứng ở bên trái sân của mình, còn nếu ghi điểm chẵn (2, 4, 6...), họ sẽ trở lại bên phải.
• Trong trường hợp người phát cầu thất bại và đội đối phương thắng điểm, người phát cầu sẽ giữ nguyên vị trí của mình trong lượt phát cầu tiếp theo.

Quy định này giúp mỗi đội duy trì sự nhất quán trong vị trí để trận đấu trở nên công bằng.

Người giao cầu có điểm số chẵn thì đứng bên phải còn điểm lẻ thì đứng bên trái

5.3. Quy định về đổi sân

Trong suốt trận đấu, các đội sẽ thực hiện việc đổi sân vào những thời điểm nhất định để đảm bảo công bằng trong thi đấu. 

Sau khi kết thúc mỗi hiệp đấu, hai đội sẽ tiến hành đổi sân. Trong hiệp 3, khi một đội ghi được 11 điểm, hai đội sẽ đổi sân để tiếp tục thi đấu. Việc đổi sân giúp đảm bảo không có đội nào bị bất lợi về mặt ánh sáng hoặc gió trong các hiệp đấu.

5.4. Quy định về phạm lỗi trong cầu lông đôi

Một số lỗi trong thi đấu cầu lông đôi tương tự như trong cầu lông đơn, nhưng thêm một số quy định riêng cho thể thức đôi. Các lỗi thường gặp bao gồm:

• Đổi người phát cầu sai: Khi người phát cầu không đứng đúng vị trí quy định.
• Vị trí đứng sai: Người chơi không đứng đúng theo thứ tự quy định trong đội.
• Phát cầu không qua lưới hoặc đánh cầu ngoài sân: Cả hai đều là lỗi nghiêm trọng.
• Chạm cầu hai lần liên tiếp mà không qua được sân đối phương: Điều này sẽ khiến đội đối phương giành điểm.

Phạm lỗi trong cầu lông đôi không chỉ bị mất điểm mà còn làm thay đổi quyền phát cầu

5.5. Quy định về nghỉ giữa hiệp

Trong mỗi hiệp đấu, người chơi sẽ có thời gian nghỉ giữa các hiệp và sau khi đạt 11 điểm. Thời gian nghỉ giữa các hiệp là 2 phút và 1 phút nghỉ trong mỗi hiệp khi đạt 11 điểm, giúp người chơi có thời gian hồi phục và chuẩn bị cho hiệp tiếp theo.

6. Quy định về cách chọn quả cầu lông

Trong một trận đấu cầu lông, việc chọn quả cầu là rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng trận đấu. Quả cầu phải đảm bảo độ bay và độ nảy phù hợp khi tiếp xúc với mặt vợt. 

Tùy vào mục đích thi đấu, bạn có thể chọn quả cầu làm từ lông vũ tự nhiên hoặc lông nhân tạo, với những đặc điểm và yêu cầu khác nhau theo luật cầu lông quốc tế.

Quả cầu làm từ lông vũ tự nhiên:

• Quả cầu làm từ lông vũ tự nhiên là lựa chọn phổ biến trong các trận đấu cầu lông chuyên nghiệp, đặc biệt là tại các giải đấu quốc tế. 
• Những quả cầu này được làm từ 16 chiếc lông vũ tự nhiên, mỗi chiếc lông có chiều dài từ 6,2 cm đến 7,2 cm, và được gắn cố định vào đế cầu có đường kính từ 2,8 cm đến 3,5 cm. 
• Đặc biệt, các đỉnh lông vũ này tạo thành một vòng tròn có đường kính từ 5,8 cm đến 6,8 cm.
• Trọng lượng của quả cầu làm từ lông vũ tự nhiên dao động từ 4,74 gram đến 5,50 gram.

Quả cầu lông vũ tự nhiên được sử dụng trong các giải đấu chuyên nghiệp do đặc tính bay ổn định và độ nảy chính xác

Quả cầu làm từ lông nhân tạo:

• Đây là một lựa chọn phổ biến trong các trận đấu luyện tập hoặc thi đấu giải trí. 
• Chất liệu lông nhân tạo được làm từ vật liệu tổng hợp như nylon, thường có độ bền cao hơn, giúp người chơi tiết kiệm chi phí mua cầu trong thời gian dài. 
• Chất liệu của quả cầy này sẽ ảnh hưởng đến độ bay và độ nảy của cầu, làm cho chúng không ổn định như cầu lông vũ tự nhiên.

Quả cầu làm từ lông nhân tạo là lựa chọn phù hợp cho những ai không thi đấu chuyên nghiệp

7. Quy định về cách chọn vợt cầu lông

Về vợt cầu lông, dù bạn chọn chơi chuyên nghiệp hay giải trí, việc chọn vợt đúng tiêu chuẩn là rất quan trọng để đạt hiệu quả tốt trong thi đấu. Mặc dù việc chọn thương hiệu vợt có thể phụ thuộc vào sở thích và thói quen cá nhân, nhưng vẫn cần tuân thủ các quy định về kích thước vợt theo luật cầu lông quốc tế.

Chiều dài vợt cầu lông:

• Vợt cầu lông phải có chiều dài không quá 68 cm để đảm bảo tính hợp lệ trong thi đấu. 
• Đây là kích thước tối đa mà vợt có thể đạt, và việc sử dụng vợt quá dài có thể ảnh hưởng đến sự linh hoạt và khả năng kiểm soát cầu.

Kích thước phần lưới vợt:

• Chiều dài lưới của vợt không được vượt quá 28 cm.
• Chiều rộng lưới không được vượt quá 22 cm.

Lưới vợt có kích thước này sẽ đảm bảo khả năng kiểm soát và độ bền của vợt, giúp người chơi có thể thực hiện những cú đánh chính xác và hiệu quả hơn.

Vợt cầu lông chất lượng sẽ giúp bạn đạt hiệu quả tốt trong thi đấu

8. Quy định về thời gian thi đấu cầu lông

Khác với các môn thể thao như bóng đá hay bóng rổ, trong cầu lông, thời gian của một trận đấu không được quy định cố định. Thời gian thi đấu trong cầu lông phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và trận đấu có thể kéo dài hoặc kết thúc nhanh chóng. 

Dưới đây là những yếu tố ảnh hưởng đến thời gian của một trận đấu cầu lông:

Nhịp độ thi đấu:

Nhịp độ thi đấu là một trong những yếu tố quan trọng quyết định thời gian trận đấu. Nếu người chơi có lối chơi linh hoạt, tốc độ nhanh, và sử dụng chiến thuật tấn công dồn dập, trận đấu sẽ diễn ra nhanh hơn. 

Ngoài ra, các pha đánh nhanh và mạnh sẽ khiến trận đấu đi vào kết thúc sớm hơn, đặc biệt khi các cầu thủ không tốn quá nhiều thời gian vào việc giữ cầu.

Trình độ thi đấu:

Trình độ của các vận động viên cũng ảnh hưởng lớn đến thời gian trận đấu. Nếu hai đội thi đấu có trình độ chênh lệch quá lớn, trận đấu sẽ kết thúc nhanh chóng, thường trong 2 hiệp đầu. 

Tuy nhiên, nếu trình độ hai đội đồng đều, trận đấu sẽ kéo dài hơn, có thể phải đến hiệp 3 để phân định thắng thua. Trận đấu kéo dài không chỉ vì các pha cầu căng thẳng mà còn do các đối thủ liên tục tìm cách khắc chế lối chơi của nhau.

Trình độ của các vận động viên cũng ảnh hưởng lớn đến thời gian trận đấu

Cấp độ trận đấu:

Cấp độ của trận đấu cũng tác động đến thời gian thi đấu. Trong các trận đấu quan trọng như chung kết, bán kết, các vận động viên thường thận trọng hơn, chơi chậm và chắc chắn để tránh mắc sai lầm. 

Điều này sẽ khiến trận đấu kéo dài hơn so với các trận đấu không có nhiều áp lực. Các vận động viên sẽ cẩn thận trong từng pha cầu và chiến thuật, dẫn đến thời gian thi đấu kéo dài.

Chiến thuật và kỹ thuật thi đấu:

Một yếu tố quan trọng nữa là chiến thuật thi đấu. Nếu cả hai đội sử dụng chiến thuật phòng ngự an toàn và trừng phạt sai lầm của đối thủ, trận đấu sẽ kéo dài hơn. Trong khi đó, các trận đấu có tính chất tấn công mạnh mẽ sẽ có xu hướng kết thúc nhanh chóng hơn. 

Những đội chơi sử dụng chiến thuật phòng ngự đôi khi sẽ kéo dài các pha cầu, giữ cầu lâu hơn để tạo cơ hội cho đối phương mắc sai lầm, từ đó trận đấu sẽ diễn ra lâu hơn.

Chiến thuật phòng ngự có thể khiến trận đấu sẽ diễn ra lâu hơn

Những vấn đề phát sinh:

Không thể tránh khỏi những vấn đề phát sinh trong quá trình thi đấu cầu lông. Những yếu tố như chấn thương của vận động viên, trọng tài cần thêm thời gian để đưa ra quyết định, hoặc thậm chí tranh cãi giữa các vận động viên sẽ làm gián đoạn trận đấu, kéo dài thời gian thi đấu. 

Bên cạnh đó, các sự cố kỹ thuật như vấn đề với lưới hay thiết bị cũng có thể làm trận đấu bị gián đoạn và cần thêm thời gian để khắc phục, ảnh hưởng đến tiến độ và kết quả thi đấu.

Những vấn đề phát sinh có thể làm thời gian thi đấu cầu lông dài hơn

Việc hiểu rõ luật chơi cầu lông và các quy định thi đấu là chìa khóa để bạn tham gia môn thể thao này một cách chính xác và thú vị hơn. Dù bạn chơi cầu lông vì sở thích hay tham gia các giải đấu, việc nắm vững luật lệ sẽ giúp bạn cải thiện khả năng thi đấu và tăng thêm niềm vui trong mỗi trận đấu.

Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào hay muốn đặt đồng phục cầu lông cho team của mình, đừng ngại mà hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 078 608 6494, nhắn tin Fanpage, hoặc điền thông tin tại form bên dưới để được Potato tư vấn tận tình nhé!